Prof. Jacek Purchla przewodniczącym jury Europejskiej Nagrody Dziedzictwa | Nagrody Europa Nostra 2024

Prof. Jacek Purchla podkreśla, że stworzona przed dwudziestu laty w wyniku wspólnej inicjatywy Unii Europejskiej i Europa Nostra Europejska Nagroda Dziedzictwa jest dzisiaj postrzegana jako najbardziej prestiżowe wyróżnienie za osiągnięcia w szeroko pojętej sferze ochrony dziedzictwa kulturowego naszego kontynentu. „To swoisty europejski Oscar, którym nagradzamy dobre praktyki w różnych obszarach naszej wspólnej troski o ochronę i konserwację europejskiego dziedzictwa kulturowego. Nagroda ma w mojej ocenie szczególnie duże znaczenie w pobudzaniu aktywności społeczeństwa obywatelskiego na rzecz europejskiego patrymonium. Bo dziedzictwo to ludzie – dziedzictwo to my obywatele: jego twórcy, interpretatorzy i użytkownicy”.

Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa jest najstarszym polskim członkiem Europa Nostra, która w tym roku obchodziła 60-lecie swego założenia. Towarzystwo należy do Europa Nostra od 1990 roku a prof. Jacek Purchla od 2018 roku pełni w niej funkcję wiceprezydenta.

Europejska Nagroda Dziedzictwa | Nagroda Europa Nostra jest kluczowym narzędziem rozpoznawania i promowania wielorakich wartości dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego dla europejskiego społeczeństwa, gospodarki i środowiska. Akcentuje najlepsze praktyki w zakresie ochrony materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego w całej Europie, zachęca do transgranicznej wymiany wiedzy i łączy interesariuszy dziedzictwa, zwiększa świadomość społeczną oraz uznanie dla dziedzictwa wśród obywateli Europy a poprzez siłę przykładu przyczynia się do tworzenia kolejnych inicjatyw.

Nagroda przyznawana jest w pięciu kategoriach:

1. Konserwacja i adaptacja.
2. Badania.
3. Edukacja, szkolenia i umiejętności.
4. Zaangażowanie obywateli i podnoszenie świadomości.
5. Mistrzowie dziedzictwa.

Każdego roku uhonorowanych zostaje do 30 wybitnych osiągnięć w dziedzinie dziedzictwa, w tym do pięciu Grand Prix. Ponadto, w wyniku głosowania internetowego przeprowadzanego przez Europa Nostra, jednemu z wybranych laureatów przyznawana jest Nagroda Publiczności.

Nagroda przynosi zwycięzcom znaczne korzyści, takie jak międzynarodowa rozpoznawalność, dodatkowe fundusze czy zwiększona liczba odwiedzających.

W 2023 roku, w 20. rocznicę przyznania nagrody wśród laureatów znalazł się projekt konserwacji Ołtarza Wita Stwosza w Bazylice Mariackiej w Krakowie. Uroczysta ceremonia wręczenia nagrody miała miejsce 7 września 2023 roku, podczas głównych obchodów 45. rocznicy wpisania Krakowa na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Nagrodę z rąk wiceprezydenta Europa Nostra, prof. Jacka Purchli i sekretarz generalnej Europa Nostra, Sneški Quaedvlieg-Mihailovic, odebrał archiprezbiter bazyliki ksiądz infułat dr Dariusz Raś.

Europa Nostra jest ogólnoeuropejską federacją organizacji i instytucji zajmujących się dziedzictwem kulturowym i naturalnym. Została założona 29 listopada 1963 roku w Paryżu i od tego czasu propaguje, chroni i działa na rzecz dziedzictwa. Europa Nostra, której członkowie działają w ponad czterdziestu krajach, jest uznawana za największą i najbardziej reprezentatywną sieć dziedzictwa kulturowego w Europie. Utrzymuje bliskie stosunki z Unią Europejską, Radą Europy, UNESCO i innymi organami międzynarodowymi.

Członkowie Europa Nostra tworzą wspólnie sieć dialogu i debaty, promują najlepsze osiągnięcia z zakresu dziedzictwa, prowadzą kampanię przeciwko zagrożeniom dla obiektów dziedzictwa, miejsc i krajobrazów oraz lobbują na rzecz zrównoważonej polityki i wysokich standardów jakości w odniesieniu do dziedzictwa.